MARMARA ÜNİVERSİTESİ                      SINAV KAĞIDI
FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ                    Final Sınavı

ADI-SOYADI:	BÖLÜMÜ: FEF Biyoloji, I. Eğitim / II. Eğitim
ÖĞR. NO:	DERSİN ADI: Bitki Morf. ve Sist. I Lab.
İMZA:	SINAV TARİHİ: 20.01.2012

Önemli not: Şıklı sorularda doğru olduğunu düşündüğünüz şıkkı karalamadan sadece yuvarlak içine alınız. Karalanmış şıklar yanlış kabul edilecektir.

• 1. Aşağıdakilerden hangisi Ascomycetes sınıfına ait değildir? (3 Puan)
• Sacchoromyces cerevisiae
• Aspergillus
• Mucor
• Penicillum
• Claviceps purpurea
• 2. Mycophyta için aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? (3 Puan)
• Bazı türleri klorofil pigmenti taşıyabildiğinden herhangi bir konakçıl canlıya ihtiyaç duymadan hayatlarını devam ettirebilirler.
• Parazit veya saprofit yaşayan heterotrof organizmalardır.
• Bitki, hayvan ve insanlarda hastalıklara sebep olabildikleri gibi ekonomik anlamda faydalı türleri de vardır.
• Talleri, bölmeli veya bölmesiz ipliklerden oluşan hiflerden ibarettir.
• Genellikle tatlısu ve karalarda, ender olarak denizlerde yaşayan, nemi seven canlılardır.
• 3. Aşağıda verilen türlerden hangisi sistematik bakımdan diğerlerinden farklıdır? (3 Puan)
• Osmunda regalis
• Adianthum capillus-veneris
• Equisetum arvense
• Phyllitis scolopendrium
• Polypodium vulgare
• 4. Bacillariophyceae sınıfındaki aşağıdaki canlılardan sistematik olarak farklı olan hangisidir? (3 puan)
• Pinnularia
• Licmophora
• Bacillaria
• Navicula
• Coscinodiscus
• 5. Sistematik açıdan sporlu bitkilerin en gelişmiş bölümü hangisidir? (3 Puan)
• Bryophyta
• Mycophyta
• Pteridophyta
• Schizophyta
• Phycophyta
• 6. Aşağıda verilen türlerin latince isimlerini yazıp sistematiğini yapınız: (12 Puan)
• Harita likeni:
• Tür: Rhizocarpon geographicum
• Takım Leconorales
• Sınıf: Ascolichenes
• Bölüm: Lichenes
• Tarla at kuyruğu:
• Tür: Equisetum arvense
• Takım:  Equisetales
• Sınıf: Equisetatae
• Bölüm: Pteridophyta
• Kav mantarı
• Tür: Fomes fomentarius
• Takım: Poriales
• Sınıf: Basidiomycetes
• Bölüm: Mycophyta
• Kibrit otu
• Cins: Lycopodium
• Takım: Lycopodiales
• Sınıf: Lycopodiatae
• Bölüm: Pteridophyta
• 7. Fomes fomentarius’un fruktifikasyonunda sporların olgunlaştığı lamellerin bulunduğu üreme ile ilgili katmana himenyum , bunu koruyan üst kısmındaki üreyimsiz katmana ise trama adı verilir. (4 Puan)
• 8. Mantarlarda genç fruktifikasyon bir örtü(velum) ile sarılmıştır. Eğer bu örtü şapkayı tamamen sarıyorsa velum universale (veya tam örtü) , şapka kenarından sapa kadar uzanıyorsa ve şapkayı tamamen sarmıyorsa velum partiale (veya yarım örtü) adını alır. (4 Puan)
• 9. Likenler, yapılarına katılan mantarın cinsine göre ascolichenes(asklı likenler) veya basidiolichenes (bazidli likenler) olarak adlandırılırlar. Bunlardan basidiolichenes daha ziyade tropik ve bazı ılıman bölgelerin yüksek dağlık yerlerinde yaşadıklarından ülkemizde rastlanmaz. (4 Puan)
• 10. Aşağıdaki  canlıyı tanımlayıp sistematiğini yapınız, okla gösterilen kısımlarını adlandırınız.  (9 Puan)

• 11. Aşağıdaki terimleri kısaca tanımlayınız. (8 Puan)
• Apotesyum: likenlerde üreme yapılarını üzerinde bulunduran

çanak şeklinde yapı

• Himenyum: likenlerde ve mantarlarda üreyimli kısım
• İsid: likenlerde üreme yapılarından bir tanesi
• Gonid tabakası: likenlerde alglerin m. getirdiği tabaka
• 12. Morfolojik karakterlerine göre likenler kaça ayrılır? Bu gruplara birer örnek veriniz. (8 Puan)

Dalsı/ipliksi likenler: Usnea, Evernia, Pseudovernia
Kabuksu likenler: Rhizocarpon geographicum
Yapraksı likenler: Xanthoria, Cladonia

• 13. Ulva lactuca ve Enteromorpha’nın birbirinden farklarını enine kesitlerini çizerek gösteriniz.(10 Puan)

 

Bkz: Sporlu Bitkiler Sistematiği Lab. Kılavuzu  S.23, Şekil A’ ve B’

Bu soru vizede de çıkmıştı

 

 

• 14. Size verilen örneği teşhis ederek sınıflandırmasını yapınız.  (10 Puan)

 

Osmunda regalis                     Alt sınıf: Leptosporangiatae
Sınıf: Filicatae
Bölüm: Pteridophyta

 

• 15. Padina pavonia ve Acetabulariabitkilerinin tallerinde kalsiyum karbonat birikimi olduğu bilinmektedir.  Bu bitkilerdeki kalsiyum karbonat varlığını göstermek için üzerlerine %25’lik HCl damlatıldığında meydana gelen reaksiyonu formülle gösteriniz. (8 Puan)

CaCO3+ 2 HCl à CO2 + CaCl2 + H2O

• 16. Aşağıdaki şekilde okla gösterilen kısımları adlandırıp, hangi bitki olduğunu yazınız. (8 Puan)

 

Trichia sp.
Yuvarlak olanlar: spor
Uzun olanlar: Elater
Kadeh şeklinde: Peridium
                                                                       
                                                                        Not: Her iki resim de aynıdır. İki farklı isim yok..

 

 

 

•  17. (BONUS) J Bitki Morfolojisi ve Sistematiği I (Tohumsuz Bitkiler) laboratuvarında en ilginç bulduğunuz bitkiyi nedeniyle birlikte yazınız. (5-10 Puan)

 

 

Buraya bir şeyler yazan herkese +5 puan
Lab.da “+” alanlar ekstra 5 puan daha

 

 

 

 

 

 

 

 

• Sınav süresi 40 dakikadır.
• Bonus soru toplam 10 puan olup 5 puanı yorumunuzdan, 5 puanı laboratuar çalışmalarında gösterdiğiniz başarı üzerinden değerlendirilecektir.

 

Başarılar Dilerim,
Arş. Gör. Ahmet YILMAZ