| |
Geleneksel
Eğitim Programları
1. Mekteb-i Sıbyan Programı
a. Kur’an-ı Kerim, b. İlmihal
(İman, Abdest, Namaz gibi konularda temel dinî bilgiler), c. Yazı
(Ergin,1977:85-86; Koçer,1987:8).
2. Medrese Programı
Tanzimat döneminde, İslâm dini,
İslâm hukuku, Edebiyat öğretimi yapan genel medreselerin yanında, bazı
ihtisas medreseleri de vardı: Dâru’l-Hadis, Daru’t-Tıp, Dâru’l-Mesnevî,
Dâru’l-Kuzat ve Dâru’l-Kurra gibi (Ergin,1977:140 vd.).
Medreselerin
Hâriç/İlkokul)+Dâhil/Ortaokul (İlköğretim),
Tetimme (Orta Öğretim)
ve Sahn(Üniversite) (Atay,1983:87 ve 98)
olarak isimlendirilen kademelerinde çeşitli ders programları uygulanıyordu. Bu
programlarda eğitim seviyesine göre değişen Sarf ve Nahiv
(gramer/dilbilgisi) başta olmak üzere, Tefsir, Hadis, Akaid/Kelâm, Fıkıh, Usul-i
Fıkıh, Mantık, Belâgat gibi dersler yer alıyordu.
1853’de kadı nâibi (vekil)
yetiştirmek üzere, Meşihat’a bağlı Muallimhâne-i Nüvvâb açıldı.
1884’den sonra okulun adı, Mekteb-i Nüvvâb, 1910’da da Mekteb-i Kuzât oldu.
3. Enderun Mektebi Programı
1292/1875 tarihinde Enderun
Mektebi’nin Mekteb-i İbtidâiye’sinde, Kur’an-ı Kerim, Ulûm-ı Dîniyye, Resâil-i
Türkiye ve Ta’lim-i Sülüs dersleri okutmaktaydı.
Mekteb-i İbtidâiye’den sonra yine
branşlara göre eğitim devam ediyordu. Topkapı Sarayı Müzesi arşiv belgesi D
4783/3’e göre Mekteb-i Edebiyye’nin beş yıl olduğu anlaşılmakta ve ilk yıl,
Ulûm-ı Dîniyye, Kavâid-i Türkiye ve Hatt-ı Sülüs ve son yıl da
Edebiyat-ı Türkiye, Farisî, Tarih, İnşâ/Yazı/Kompozisyon, Hesab,
Hendese/Geometri, Resim, Hatt-ı Sülüs ve Hatt-ı Rik’a dersleri
görülüyordu (Akkutay,1984:139-143).
|
|
