| |
Eğitimde
Amaç
Eğitim, bireye bilgi, beceri, alışkanlık ve tavırlar
kazandırma etkinliğidir. Başka bir deyişle eğitim, bireyin davranışlarında kendi
yaşantısı yoluyla plânlı ve programlı olarak istenilen değişmeyi meydana
getirme sürecidir (Ertürk,1972). Eğitim, bireysel ve sosyo-kültürel olgulara
ilişkin değişkenlerin etkileşimidir. Bu etkileşimin sonunda, kişinin amaçları,
bilgisi, davranışları, dilek düzeyi ve ahlâk ölçüleri gelişir. Eğitim etkileşim
yoluyla gerçekleştiğinden, öğrenci ve grubu, öğretmen-öğrenci, öğrenci-sosyal
çevre, öğrenci-fiziksel çevre vb. arasındaki etkileşimler üzerinde durulması
gerekir.bir
Eğitim bilimcileri eğitimin davranış değiştirme
yönünü vurgulamaktadırlar. Preston, Taba, Bloom gibi
eğitimciler, genellikle eğitimin öğrenci davranışlarında değişiklik oluşturan
bir süreç olduğunda birleşmektedirler.
Varış, eğitimin tarihî gelişimini göz önüne alarak,
eğitimi kişilik, zekâ, ilgi ve yaşantılar gibi kuvvetlerin
etkileşmesi olarak açıklamakta, bu etkileşim sonucunda kişinin amaçları,
bilgileri, davranışları, idealleri ve ahlâkî ölçülerinin değiştiğini ifade
etmektedir (Fidan,1984 ).
Eğitimde amaç, bireyin kendini
gerçekleştirmesine imkân hazırlayarak insan ilişkilerini, ekonomik etkinliğini
ve vatandaşlık sorumluluğunu geliştirmektir (Varış ve arkadaşları, 1991:26).
Pestalozzi’ye göre eğitim, çocuğun “güç ve
yetiler”inin doğal ve ahlâkî bir şekilde geliştirilmesidir. Pestalozzi’nin
çocuğun “yetenek ve yetilerini geliştirme” amacına karşı Herbart, zihni,
yetilere ayıran görüşü reddetti. Rousseau’nun topluma karşı olan görüşüne
de katılmayan Herbart’a göre eğitimin amacı, çocuğun mevcut sosyal düzene
uyumudur. Önemli olan kişinin yalnızca bilgi edinmesi değil, fakat aynı zamanda
karakter ve sosyal ahlâk bakımından da gelişmesidir.
Herbart eğitimin amacını, erdem/fazilet sözcüğü ile açıklamıştır (Varış
ve arkadaşları, 1991:162-163).
Aldous Huxley ise “eğitimin, gençlerin özgürlük,
adalet ve barış doğrultusunda insan olmalarını sağlamak”
olduğunu kaydetmiştir. George Kerschensteiner, eğitimin amacında
vatandaşlığı ön plâna çıkararak, “Eğitimin amacı, karakter
formasyonu olduğuna göre, en iyi okul, karakter geliştiren okuldur.
Karakter ise, yalnızca etkinlik yoluyla gelişir.” demiştir (Varış ve
arkadaşları, 1991:167).
Bu durumda eğitimin amacı, bilgi ve beceriyle
donatılmış, sağlam ve iyi karakterli bireyler yetiştirmektir, denilebilir. Bunu
sağlayan kurumların başında da okul gelmektedir.
|
|
