Teklif
Model
1. Ülkemizde millî eğitim sistemi,
“Millî Eğitimde Yeni Strateji” başlığı altında, altı temel ilkeye
dayanır:
a. Yerinden Yönetim
(Mahallîlik),
b. Rekabet, Yarışma, Teşvik,
c. Kârlılık,
d. Tek ya da Birim “Yetki ve
Sorumluluk”,
e. Yönetime Katılma,
f . Ücret.
2. Millî Eğitim Gençlik ve Spor
Bakanlığı (MEGSB), millî eğitimin temel hedef ve politikalarını
belirler ve bunların uygulanmasını sağlar.
3. MEGSB, her eğitim kademesi için,
teknolojik gelişmelerin ışığı altında, çerçeve öğretim
programları, eğitim araç ve gereçlerini hazırlar veya özel
sektöre hazırlatır.
4. Esnek öğretim programlarının
hazırlanmasında, mahallin (okulun) katkısı sağlanır.
5. MEGSB, öğretim programlarının
uygulanmasına yardımcı olmak maksadıyla, bir dersle ilgili birden çok kitabın
yazılmasını teşvik eder. Öğretmen, dersi, birkaç kitaba, kaynağa başvurarak ve
farklı yöntem ve teknikler kullanarak anlatabilir.
6. Her il, bir “Eğitim Bölgesi”dir.
Öğretmenin işe alınması ve işten çıkarılması, Eğitim Bölgesi’nde “Bölge
Eğitim Kurulu” tarafından yapılır.
Bu kurulda, velilerden
temsilciler de bulunur. Bölge Eğitim Kurulu, istihdam, başarı-başarısızlık
ve öğretimin Türk devletine, bayrağına ve istiklal marşına saygı ve bağlılık
içinde yapılması gibi bütün eğitim etkinliklerinden sorumludur.
7. Her il için, genel bütçe ile
belirlenen yatırım ve cari ödenek miktarları, MEGSB’ce illere (Eğitim
Bölgeleri’ne) gönderilir. Bu ödenekler, (gerekli yasal değişiklikler yapıldıktan
sonra) Özel İdare Bütçesi’ne aktarılır. Bölge Eğitim Kurulu, bölge
yatırımlarını zamanında gerçekleştirmekten ve okullardaki öğretimin normal ve
standartlara göre yapılmasından sorumludur.
8. Her Eğitim Bölgesi, teftişini
kendisi yapar. MEGSB’deki teftiş kadrosu, program geliştirme ve
rehberlikle ilgili çalışmalara yönelir. Bazı hâllerde mahalde de
görevlendirilebilir.
9. Özel Anadolu Liseleri, okula
giriş sınavlarını kendileri yapar. Resmî Anadolu Liseleri, Bölge Eğitim
Kurulu’nca, yeni sistemin prensipleri doğrultusunda çalıştırılır.
10. Öğretmenin işe alınma ve
işten çıkarılma teklifi, okulda “Yönetim Kurulu”nca yapılır.
Yönetim Kurulu; okul yönetici ve öğretmenlerinden, velilerden ve mahallin
sakinlerinden oluşur. Bu Kurul, eğitim faaliyetlerinden birinci derecede
sorumludur.
11. İlçe Eğitim Örgütü, Okul
ile Eğitim Bölgesi (Bölge Eğitim Kurulu) arasında bir koordinatördür.
12. Eğitim etkinliklerinde,
hizmetliden öğretmene ve en üst yöneticiye kadar, bütün personel
sözleşmeli çalışır. Herkesin, yıllar itibariyle, derece ve
kademesinin bir karşılığı olarak alacağı maaş miktarı bellidir ve bu miktar,
yaşama hakkının bir karşılığı olarak garanti altındadır.
Ancak meslekte kalması ve bareminin
üzerine çıkarak maaş alması garantili olmayıp, tamamen çalışmasına, gayret
göstermesine ve başarılı olmasına bağlıdır. Eğitim faaliyetinde göreve devam
etme, hizmetin başlangıcında, taahhüt altına alınamaz. İş akitleri
yapılırken, sözleşme şartlarına uygun hareket etmeyenlerin işten
çıkarılabilecekleri açıkça duyurulur. Kişinin çalışkanlığı, gayreti
ve başarısının ölçütleri, önceden belirlenir ve ilân edilir.
Bütün bu şartlar, Üniversite
yönetimi ve elemanları için de geçerlidir.
13. MEGSB, ilköğretim, orta öğretim
ve yüksek öğretim öğretmenlerinin - öğretim elemanlarının, hangi yüksek okul ve
fakültelerden mezun olmaları ve hangi şartları taşımaları gerektiğini tebliğ ve
ilân eder. Bu, hükümetlere göre kolayca değişmeyen bir devlet politikası
olarak belirlenir. Öğretmen olacaklar, bu şartlara göre nitelik sahibi olma
yolunda kendilerini yetiştirirler.
14. Her üniversite, başlı
başına özerk bir eğitim kurumudur. Bütün personelin işe alınması, işten
çıkarılması; öğrencilerin üniversiteye giriş sınavları, fakülte ve diğer
birimlere yerleştirilmeleri; akademik personelin sınav ve yükseltilmeleri gibi
bütün işlemler, üniversitenin ilgili kurul ve birimleri tarafından
yapılır. YÖK, üniversiteler arasında koordinasyonu sağlayan, yüksek öğretimle
ilgili ilke ve politikaları belirleyen ve geliştiren, yetkili bir
üst kurum olarak kalır.
15. Eğitim Bölgelerindeki eğitim
binası, personel, araç-gereç ve yatırımlarla ilgili bütün bilgiler,
bilgisayar/on-line sistemi ile MEGSB (Merkez)’de bulunur.
16. Prensip olarak, bütün eğitim
hizmetleri paralıdır (Bu konuda yasal değişiklikler yapılır.).
İlköğretim, temel eğitim vermek amacıyla yapıldığından, öğrenciden alınacak harç
(ücret), düşük tutulabilir. Fakir, fakat çalışkan, gayretli ve yetenekli
öğrenciler için, kredi/borçlanma veya karşılıksız burs
mekanizmaları (sistemin prensipleri dahilinde) geliştirilir. Yatılı İlköğretim
Bölge Okulları (YİBO) kaldırılır. Devlet parasız yatılılık sınavları, Yeni
Strateji’nin kurallarına göre yapılır.
17. Orta öğretimde esas politika,
Meslekî - Teknik eğitimin yaygınlaştırılması ve fonksiyonel hâle
getirilmesidir. Buna göre, meslekî-teknik okullarda, piyasanın ihtiyaç duyduğu
nitelikli ara insan gücünün yetiştirilmesi için, gerekli bütün tedbirler
alınır. Orta öğretimde meslekî-teknik karşısında, genelin ücretini büyük
oranda artırarak, talebi, meslekî-teknik eğitime yönlendirmek, bu tedbirlerden
biridir.
18. Eğitim hizmetlerinin paralı
olması, öğretimde dinamizm ve motivasyonu sağlayarak
verimliliği en yüksek seviyeye çıkarmak içindir. Öğrenciden alınan ü c r e t,
öğretmene, diğer personele ve okulun gerekli ihtiyaçlarına sarf edilir. Bu
durumda, bütün resmî okullar, özel dershane ve özel okul mantığı ile
çalıştırılır.
Başarı ve verimlilik
konusunda, okullar ve öğretmenler arasındaki r e k a b e t / y a
r ı ş m a, teşvik edilir ve ödüllendirilir.
19. Rehberlik hizmetleri,
ilköğretimde, pedagojik kurallar çerçevesinde verilir. Böylece meslek/alan
belirleme, ilköğretimin sonunda; yönlendirme ise lisede yapılır.
20. Yabancı dil (İngilizce),
konuşma-anlama-yazma olarak, bir yılda, ara vermeksizin yoğunlaştırılmış
bir şekilde öğretilir. Resmî okullardan, ülkenin ihtiyacı dışında, Fransızca ve
Almanca kaldırılır. Bu derslerin öğretmenleri, Türkçe dersi öğretmeni olarak
görevlendirilir. Okullarda yabancı dil, konuşarak öğretilir. Yabancı dili
konuşamayan yabancı dil öğretmenleri, hizmet-içi eğitimden geçirilir.
Üniversitelerde öğretim elemanları
için, 4-6 ayda bir, makale yayınlama ve yabancı dilde seminer verme zorunluluğu
getirilir.
21. Eğitim faaliyetleri,
bilgisayar gibi, çağın önde gelen teknik imkânlarından yararlanılarak
yürütülür.
22. Yukarıda açıkça ifade edilmeyen
eğitimle ilgili konular, Yeni Strateji’nin kuralları dikkate alınarak
çözümlenir.
Anayasa ve yasalarda belirtildiği
şekilde, kişinin temel hak ve hürriyetlerini sonuna kadar kullanması;
düşünce, inanç ve kanaatini serbestçe açıklaması ve yayması
engellenemez. Düşünce, inanç ve kanaatinden dolayı kimse kınanamaz. Birey,
yasaların kendine tanıdığı bu hakkı, Devletten isteme hakkına sahiptir.
Yeni Strateji, bütün birimleriyle
birlikte yeni bir sistem oluşturmaktadır. Bu sistemde ideolojiye
ve ideolojik davranışların hiç birine yer verilmez.
Yeni modelin uygulamasına geçmeden
önce, bütün ilgililer, bu konuda kurstan geçirilir.
23. Bütün eğitim kademelerinde,
Türk devletinin ülkesi ve milletiyle bölünmezliği esas alınarak, Türkçenin
güzel konuşulması ve yazılması; gençlerin, sapık ve yabancı ideolojilerin
tuzağından korunması ve öğrencilerin millî ve manevî değerlerle yetiştirilerek,
vatan ve milletine hizmet etme bilinci kazanmaları, e ğ i t i m p o l i t i
k a s ının başında gelen ilkelerindendir.
|